AUTEURSRECHT: WETTELIJKE EN FISCALE REGELING

Het auteursrecht is een bij wet geregeld exclusief recht dat makers van werken automatisch beschermt en hen het recht geeft te bepalen wat anderen al dan niet met dat werk mogen doen. Dit hoeft dus niet specifiek vastgelegd worden. Wel zijn er enkele voorwaarden aan verbonden die ik wat verder in deze blog bespreek.

Het auteursrecht beslaat met andere woorden een vrij groot gebied. Als copywriter en content creator krijg je hier regelmatig mee te maken. Teksten, afbeeldingen, foto’s,… die je aan je opdrachtgever aflevert, moeten uiteraard vrij zijn van auteursrechten. Maar jij als copywriter of content creator behoudt ook alle rechten op je afgeleverde werk, tenzij je dit anders bent overeengekomen.

SOORTEN AUTEURSRECHT

VERMOGENSRECHT

Vermogensrecht gaat over het gebruik van een bepaald werk en zijn van financiële aard. Vermogensrechten zijn overdraagbaar, waardoor jij als opdrachtgever het werk mag tentoonstellen, op je website of social media mag plaatsen,… Wanneer je als auteur dus beslist om je vermogensrecht af te staan, mag je daar een vergoeding voor vragen die, en hier komt het interessante deel, valt onder een voordelig belastingstelsel. (hierover verder meer)

Er zijn vijf soorten vermogensrechten:

Het reproductierecht: dit is het recht om het werk te kopiëren of dupliceren.
Het publiek mededelingsrecht: het recht om het werk op om het even welke manier openbaar te maken.
Het distributierecht: het recht om het werk te verspreiden. Bijvoorbeeld: een artikel dat je geschreven hebt voor een magazine.
Het recht op bewerking, aanpassing en vertaling: het recht om fragmenten van het werk te gebruiken, de tekst te vertalen of aan te passen, waarbij het oorspronkelijke werk nog duidelijk herkenbaar is.
Het recht het werk te verhuren of uit te lenen: ook wanneer je een werk wil verhuren of uitlenen, moet je daarvoor toestemming hebben van de auteur.

MORELE RECHTEN

Morele rechten zijn echter niet overdraagbaar. Dus hoewel je voor het auteursrecht betaald hebt en het werk eigenlijk als ‘jouw eigendom’ mag beschouwen, zijn er toch een paar rechten die de oorspronkelijke auteur steeds blijft behouden.
Ik heb het hier over volgende morele rechten:

Integriteitsrecht: de auteur heeft het recht zich te verzetten tegen elke inbreuk op de integriteit van zijn werk. Dit recht wordt ook wel het recht op eerbied genoemd en beschermt de auteur tegen elke wijziging van het werk die de integriteit en de reputatie van de auteur kan schenden. De auteur kan zich dus bijvoorbeeld op dit recht beroepen als hij vindt dat zijn werk voor immorele zaken ingezet wordt.
Bekendmakingsrecht: de auteur behoudt het recht om te beslissen wanneer het werk openbaar mag gemaakt worden.
Recht op erkenning van vaderschap: een auteur heeft steeds het recht om erkenning te krijgen voor zijn werk en mag dus altijd eisen dat zijn naam vermeld wordt. Het omgekeerde kan ook: namelijk dat de auteur wil dat het werk anoniem of onder een pseudoniem uitgebracht wordt.

Er zijn ook enkele uitzonderingen die niet onder het auteursrecht vallen, maar dat zou ons te ver leiden. Ook ga ik in deze blog niet dieper ingaan op de morele rechten.

Maar hoe zit dat nu met die overdracht van het vermogensrecht?

OVERDRACHT AUTEURSRECHT

Als auteur van je eigen werk beslis jij zelf hoeveel je van je vermogensrechten afstaat. Je kunt al je vermogensrechten afstaan, maar dat is geen noodzaak. Wil je enkel het recht op reproductie afstaan dan kan dit dus perfect. Je beslist zelf, eventueel in overleg met de opdrachtgever, welke rechten je in welke mate afstaat. Dit moet dan ook zo duidelijk en concreet mogelijk op papier gezet worden. Goede afspraken maken goede vrienden, toch?

VERGOEDING OVERNAME AUTEURSRECHT

In feite zegt de Belgische wetgeving hierover niet veel. Auteur en opdrachtgever zijn dus vrij om over de vergoeding te onderhandelen. Echter zijn er wel een aantal grenzen gesteld binnen de wetgeving, onder meer wat betreft een wettelijke bovengrens en een billijke verdeelsleutel tussen de inkomsten uit auteursrechten en die uit je prestaties.

Dit komt namelijk omdat men in 2008 beslist heeft dat inkomsten uit auteursrechten vanaf dan beschouwd worden als roerende inkomsten. En hier wordt het interessant… want het netto inkomen uit auteursrecht wordt nu belast aan slechts 15% roerende voorheffing.

Een copywriter, grafisch ontwerper of content creator die volgens dit systeem werkt, zal dus netto meer overhouden dan zijn collega die zijn auteursrechten niet overdraagt en zijn totale factuurbedrag onder geleverde prestaties zet.

Ingewikkeld? Creative Shelter legt het glashelder uit in een filmpje.

VOORDEEL OPDRACHTGEVER

Misschien trek je nu als mogelijke opdrachtgever je wenkbrauwen op en denk je: “Ja, maar, ‘what’s in it for me?’”

Ten eerste: financieel zul je geen verschil merken. Jouw factuurbedrag blijft hetzelfde.
Maar belangrijker: jij krijgt de auteursrechten van het werk en bent dus vrij ermee te doen wat je wilt (volgens de afgesproken voorwaarden).

FISCALE REGELING

België zou België natuurlijk niet zijn als de fiscale regeling hierrond niet onnodig ingewikkeld was. Wil je als auteur je rechten afstaan en genieten van het fiscale voordeel komt daar wel wat extra werk bij kijken. Hierbij geef je je opdrachtgever ook nog eens extra administratief werk. Iets waar de meesten onder hen helemaal niet op zitten te wachten.

Er zijn namelijk enkele voorwaarden waar je aan moet voldoen wil je van het fiscale voordeel kunnen genieten. De belangrijkste zijn:

Het toekennen van exploitatierecht moet zo duidelijk en concreet mogelijk omschreven worden in de overeenkomst.
De auteur moet de vergoeding voor auteursrechten afzonderlijk berekenen en afzonderlijk vermelden op de factuur.
De opdrachtgever moet ZELF de roerende voorheffing op de auteursrechten berekenen, inhouden én doorstorten aan de fiscus. à Dit moet overigens gebeuren binnen de 14 dagen na betaling van de factuur. Dat betekent niet alleen dat de opdrachtgever extra rekenwerk heeft, maar ook dat hij TWEE betalingen moet doen. Ten eerste moet hij het deel minus de roerende voorheffing aan de auteur betalen, maar daarnaast moet hij er ook aan denken om de roerende voorheffing apart aan de fiscus te betalen.

GEVOLG
– Veel ‘auteurs’ weten niet hoe hieraan te beginnen.
– Opdrachtgevers zijn hier niet gelukkig mee, want krijgen extra werk.
Uiteindelijk laten ze het maar zo en houden geen rekening met de fiscale voordelen, wat voor beide partijen een serieus gemiste kans is.

EEN MOGELIJKE OPLOSSING

Zelf zag ik door het bos de bomen ook niet meer en ik was vooral bang om het helemaal fout te doen, met een financiële kater als gevolg.
Tot ik Creative Shelter leerde kennen. Creative Shelter heeft een systeem ontwikkeld waarbij ze je helpen om van het fiscale voordeel te genieten bij werk dat onder het auteursrecht valt. Ze treden op als een soort tussenpersoon die alle administratie voor zowel auteur als opdrachtgever tot het minimum herleidt en die de facturen correct berekent en opstelt. Ze zorgen er ook zelf voor dat de roerende voorheffing tijdig aan de fiscus betaald wordt.

Ik ben tot nu toe heel tevreden over Creative Shelter. Niet alleen heb ik minder boekhoudkundige stress, de medewerkers staan ook steeds klaar om al je vragen te beantwoorden en gericht advies te geven. Ook proberen ze zoveel mogelijk samen te werken met de boekhouder van jouw keuze en volgen de betalingen voor je op.

Bovendien volgen ze de wetgeving op de voet op en zijn ze constant bezig om te kijken hoe ze hun service nog beter kunnen maken.

Als kleine zelfstandige ben ik heel blij met een organisatie zoals Creative Shelter en kan ik hen alleen maar aan mijn creatieve collega-ondernemers aanraden. Neem dus gerust contact met hen op voor meer informatie.

Meer weten? Klik dan hier voor meer informatie.